ADORMENZAR v.

0.1 adormença, adormençà , adormençadho, adormençado, adormenza, adormenzada, adormenzo.

0.2 Lat. *adormidiare (LEI s.v. addormire, 1, 638.24).

0.3 Belcalzer (ed. Ghinassi), 1299/1309 (mant.): 1.

0.4 In testi sett.: Belcalzer (ed. Ghinassi), 1299/1309 (mant.); Cinquanta miracoli, XIV pm. (ven.).

0.6 N Si potrebbe dubitare che adormençado in 1.1 sia da considerare forma verbale anziché aggettivo.

0.7 1 Pron. Passare dalla veglia al sonno, cadere nel sonno, assopirsi. 1.1 Assol. 1.2 Fig. Perdere vitalità, rimanere inattivo.

0.8 Milena Piermaria 10.06.1999.

1 Pron. Passare dalla veglia al sonno, cadere nel sonno, assopirsi.

[1] Belcalzer (ed. Ghinassi), 1299/1309 (mant.), pag. 172.5: el s'adormenza intre y so braz e no se regorda d'alcuna soa forza né d'alcuna soa vertù...

[2] Cinquanta miracoli, XIV pm. (ven.), 4, pag. 14.17: E parlando elo così, s'adormençà ; e, dormando, li aparete una clarissima dona...

- [In contesto metaf.].

[3] Francesco di Vannozzo, Rime, XIV sm. (tosc.-ven.), [1379] 79.161: Ormai te humilia, / che vien la tuo vigilia e l'altrui festa; / muteraite de vesta, / avrai l'uva brumesta e 'l pan de sorgo, / fetido gorgo de fele e d'asenzo, / che, se io no m'adormenzo, / pur mo' io comenzo / da l'Istria, da Parenzo e da Triesto, / sforzato e chiesto a la ca' d'Aquilea, / perfida terra rea, comun malvasio, / che per bel asio vien che tu tti scòrci...

1.1 Assol.

[1] Cinquanta miracoli, XIV pm. (ven.), 36, pag. 62.25: ché la terça note, siando ello un poco adormençado, una reverenda dona de meraveiosa belleça li vene dananti, la qual cum le proprie man soe lo disligà.

1.2 Fig. Perdere vitalità, rimanere inattivo.

[1] Belcalzer (ed. Ghinassi), 1299/1309 (mant.), pag. 164.6: Ma per greveça de la carn, in la quala ela è serada, agravada e sì com'in prexon, ela se obscura et in lé s'adormença le scientie, e fi domentegevol de quel che la saviva denanz...

[2] Francesco di Vannozzo, Rime, XIV sm. (tosc.-ven.), [1379] 79.506: Le sartie coi timoni van per terra, / e, se 'l mio dir non erra, / questa è la guerra c'ogni ben comenza; / el mal sì s'adormenza / e la mala semenza se·n va via.

[u.r. 27.11.2017]